مکان یابی پهنه های مناسب برای گردشگری ورزشی در کوهستان (مطالعۀ موردی: جادۀ کرج ـ چالوس)

کوه ها مانند دیگر محیط های طبیعی، از مقاصد اصلی انواع گردشگری متکی به طبیعت از جمله گردشگری ورزشی هستند که توان متناهی برای این منظور دار ند و این توانایی از نقطه ای به نقطۀ دیگر متفاوت است و به تبع آن نوع و میزان این گونه از توسعه در مناطق مختلف، متناسب با توان تفاوت دارد. از این رو ضروری است قبل از برنامه ریزی به این منظور، به ارزیابی تناسب سرزمین پرداخت. جادۀ کرج ـ چالوس با داشتن شرایطی همچون ویژگی های ژئومورفولوژیک، زیستی و مناظر طبیعی کم نظیر یکی از مناطق پر طرفدار گردشگری کشور به شمار می رود که مطالعه و شناسایی قابلیت ها، پتانسیل ها و محدودیت های گردشگری آن و برنامه ریزی لازم در این خصوص، می تواند موجبات توسعۀ پایدار گردشگری در منطقه را فراهم آورد. به همین منظور در پژوهش حاضر با هدف معرفی مناسب ترین مکان توسعۀ فعالیت های طبیعت گردی، اقدام به پهنه بندی این محور با استفاده از روش ارزیابی چند معیارۀ مکانی و تدوین معیارهای زیست محیطی برای گروهی از فعالیت های ورزشی شامل کوه نوردی، صخره نوردی، کوه پیمایی، دامنه نوردی، دوچرخه سواری در کوهستان، اسب سواری و دره نوردی شد. به منظور تبیین ارتباط بین اهداف و معیارها یک ساختار سلسله مراتبی تعریف شد. معیارها با استفاده از روش سلسله مراتبی و کاربرد نرم افزار expert choice وزن دهی شد. پس از تهیۀ نقشۀ معیارها، تلفیق لایه های اطلاعاتی با ترکیب خطی وزن دار در محیط سامانۀ اطلاعات جغرافیایی انجام و مکان های نهایی مناسب برای توسعۀ فعالیت های مطالعه شده استخراج شد. معیارهای تدوین شده شامل ویژگی های زمین (خاک، سنگ بستر و ناهمواری ها) بود. بر اساس نتایج این پژوهش، 58 درصد از منطقه قابلیت توسعۀ فعالیت های گردشگری ورزشی در کوهستان را دارد.